Bu soru doğrudan robotlaşmayı akla getirir.
TDK robotlaşmayı şu şekilde tarif ediyor: Başkasının buyruğu ile iş yaparak kendi akıl ve iradesini kullanmaz duruma gelmek.
Kendi akıl ve iradesini bir şekilde kullanmamak da olsa olsa bireyin kendisi olmaktan vazgeçmesi anlamına gelecektir.
İnsan kendisi olmaktan vazgeçebilir mi? Aklını kullanamaz, sorup sorgulayamaz hale gelmişse pek ala vazgeçebilir ve bu durum ekşi sözlük yazarına göre, neticesi kişiliksizliğe ulaşan berbat bir süreçtir.
Kendimiz olmak her şeyden önce aklımızı kullanabilmekle mümkün.
Haydar Öztürk, ‘Kur’an’ın Bireyde Gerçekleştirmek İstediği Akli Hedefler’ başlıklı makalesinde konuya tam cepheden ışık tutar:
“Allah insan aklını daha hayırlı olanı seçmeye yönlendiriyor: “Dünya hayatı, bir oyun ve eğlenceden ibarettir. Ahiret yurdu ise, takvalı davrananlar için daha hayırlıdır. Aklınızı kullanmıyor musunuz?” (Enam/32) Dünya hayatından başka bir hayatın olmadığını söyleyenlere akıllarını kullanmalarını emretmektedir. Ayetteki soru bunu ifade etmektedir.
Maide/100. ayette takva, akıl, ve kurtuluş bir arada zikredilmiştir: “De ki: Pis olan ile temiz olan bir olmaz. Pis olan şeyin çokluğu hoşuna gitse bile. Ey akıl sahipleri Allah’a karşı takvalı olun ki kurtuluşa ulaşasınız.” Demek ki akıl olmadan ne takvaya ne de kurtuluşa erişilir.
Aklı kullanmamak insanın hayvanlardan daha aşağı yapmaktadır: “Yoksa sen, onların çoğunu işitir veya aklını kullanır mı sanıyorsun? Onlar, hayvanlar gibidirler; doğrusu onlar, yolca daha şaşkındırlar. (Furkan/44)
Salih Tuna 01 Aralık 2020 Pazartesi günü Sabah’taki köşesinde ‘Yapay Geri Zekâ’ başlıklı yazısında sosyal medyanın çocuklarımızı elimizden alması konusuna değinerek çoktandır mustarip olduğumuzu bildiğimiz, bilsek de bir şey yapamadığımız bir ortak derdimizi dillendirir:
“Hayat gitgide tüketilen forma dönüşüyor haberimiz yok!
…
“Kabul etmek zorundayız: Sosyal medya çocuklarımızı elimizden aldı. Beğenilerini, hayallerini, umutlarını yapay zekâ şekillendiriyor artık.
Özgürleşeceklerini sandıkları platformda yapay zekânın kullanışlı "ürünlerine" dönüştüler ne yazık ki.
Gözlerimizin önünde oluyor her şey! Gözümüzün nuru çocuklarımız sosyal medya seylâplarına kapılmış gidiyor!
Hiçbir şey yapamıyoruz, dahası ne yapacağımızı bilmiyoruz. Korkunç büyük çaresizliğimiz budur!.”
Eğitim Müfettişi Doğan Ceylan’ın birkaç yıl önce İzmir’de bir lisede okul müdürünün iki öğrencisi tarafından öldürülmesi üzerine hazırladığı bir rapor vardı çocuklarımız ve gençlerimizi esaret altına alan duygusuzlukla ilgili. Acı, acı olduğu kadar acıtıcı gerçekler tutulmuştu yüzümüze o raporda, hatırlayacaksınız… İşte bu raporun içeriği eksik bıraktığımız, görmezden geldiğimiz gerçeklerin ve daha açık söylemek gerekirse göz aydınlığımız olan en değerli varlıklarımızı sosyal medyanın insafına çoğu zaman kendi ellerimizle teslim edişimizin faturası gibidir:
“Hayatlarının odağındaki tek şey eğlenmek… Eğlenemedikleri tüm zamanları kendilerine bir işkence olarak görüyorlar.
Kendileri için yapılan fedakârlıkların hiç farkında değiller. Kıymet bilmiyorlar ve vefasızlar. Herkesi kendilerine hizmet etmek için yaratılmış görüyorlar.
İnsanlara verdikleri değer, onların isteklerini yerine getirebildikleri ve ne kadar eğlendirdikleriyle orantılı. Hayatlarında eğlenmekten başka bir amaç olmadığı için artık tek eğlence kaynağına dönmüş olan telefon ve tabletlerini ellerinden aldığınızda dünyânın sonunun geldiğini zannediyorlar.
Geçmiş onları pek ilgilendirmiyor, atalarımıza karşı vefasızlar. Dedelerinin canları, kanları pahasına vermediği vatan toprağını en iyi fiyatı verene satacak kadar maneviyattan yoksunlar. Vatan, onlar için son model bir cep telefonundan daha değersiz.”
…
Bireyin aklını devre dışı bırakmasına neden olan her şey robotlaşmayı, robotlaş/tır/ma güdülecek sürüleri çoğaltmayı bu da emperyalist/siyonist hesapların kazançlarını kabartmayı doğurmuştur. Şimdilerde robot üretimi otomatiğe bağlı baş döndüren bir hıza ulaşmıştır.
Selamların en güzeliyle…
H. Halim Kartal 02 Aralık, 2020
