Mustafa Ak

SAMANİLER

27 Aralık 2022 16:23

Ortaokuldan liseye tarih kitaplarımızın ismini zikrettiği ama haklarında detay vermediği iki devlet vardır. Bunlar Samaniler ve Büveyhilerdir. İkinci devlet ayrı bir yazının konusu olmakla beraber Samanilerin Türk tarihinde önemli rolleri vardır. Bu rolleri ve tarihimize olan etkileri yazımızın asıl mevzuunu teşkil edecektir.

Ortaokuldan liseye aynı ders kitaplarının yaptığı bir ezber daha vardır. İlk Müslüman Türk devleti Karahanlılardır. Ayrıca Türkler İslamiyeti İran’dan öğrenmişlerdir. Bu konularda, son zamanda yazılan yeni bir kitap mevcut ezberleri bozacak niteliktedir. Aydın Usta hocanın kaleme almış olduğu “Türkler ve İslamiyet İlk Müslüman Türk Devleti: Samaniler” isimli eser bu konuda yeni bakış açıları getirmektedir. Tarih bilimini durağanlıktan kurtaran nokta; yeni kaynakların ortaya çıkması ve mevcut bilgilerin kaynaklar ışığında yeniden tahlili ile mevcut ezberlerin bozulmasıdır.

Aydın Usta hocanın görüşüne göre Samaniler, bir Türk devletidir. Bu nedenle Türkler, İslam dinini İran yoluyla kabul etmemişlerdir. Aksine ilk İslam fetihleri ile kabul etmişlerdir. Yine aynı görüşe göre Samaniler, Türk devletidir. Bunu çeşitli şekillerde ispat yoluna gitmiştir. Nitekim Samanilerin ata olarak kabul ettiği Behram Çubin Türk asıllıdır. Çubin isminin Türkçe de karga anlamına geldiğini belirtir. Samaniler, devlet idaresinde yani yazışmalarda Arapçayı kullanmışlardır. Bununla birlikte Türkçe Kur’an meali de bu döneme aittir. Ama eser günümüze ulaşmamıştır. Samanilerin geldikleri köke dair Reşidüddin Fazlullah’ın onları ataları Oğuzlardır görüşü yukarıdaki fikri güçlendirmektedir. Samanilerin ortaya çıktığı şehir Semerkant’tır. Buranın İslam fetihleri sırasında Türk nüfusun çoğunluğu oluşturduğu tarihi kayıtlarca doğrulanmaktadır. Samanilerin, İslam öncesi dinlerinin Budizm ve Gök Tanrı dini olması da onların Türk olduklarına delildir. İranlılar, İslam öncesinde Mecusi yani ateşperesttirler. Günümüzde Ehli Sünnet itikadına mensup olan Türklerin çoğunluğu Hanefi- Maturidi mezhebindendir. Diğer Sünni mezheplere mensup Türk az sayıda da olsa vardır. Ama İranlılar büyük çoğunlukta Şii mezhebinden olup az miktarda da Şafii bulunmaktadır. Hanefi ise yok denecek kadar azdır. Eğer Türkler, İslamiyeti İran’dan öğrendilerse içlerinde doğal olarak Şafiilerin de olması gerekirdi. Türk tarihinde ilk günden itibaren Hanefi mezhebi çoğunlukta olduğuna göre Türkler yeni dinlerini Araplardan almışlardır.

Türk tarihinin önemli kırılma noktalarından biri olan İslamlaşma meselesi günümüzde de aynı sıcaklığı ile tartışılmaktadır. Çeşitli sosyal paylaşım sitelerinde bu konu ile ilgili farklı görüşler ortaya konulmaktadır. Bu nedenle insanlar birbirlerine ağır hakaretler içeren yorumlar yapabilmektedir. Meseleye kaynaklar ışığında ve bilimsel bir gözle bakmak isteyen okurlarımızın Aydın Usta’nın eserini okumalarını tavsiye ederim.

Selam ve dua ile

Mustafa AK

Seydişehir AİHL Tarih Öğretmeni

[email protected]

Yorumlar (0)

Kalan karakter : 450

Gönderilen yorumların küfür, hakaret ve suç unsuru içermemesi gerektiğini okurlarımıza önemle hatırlatırız!

Yazarın Diğer Yazıları

ÇAKA BEY
24 Eylul 2023 16:23

FİLİSTİNDE ŞEHİT OLAN TÜRK PİLOTLARININ HİKAYESİ
17 Eylul 2023 16:23

İNTİHAR
28 Ağustos 2023 16:23

ANTALYA SEYAHATİNE DAİR NOTLAR
14 Ağustos 2023 16:23

OSMAN GAZİNİN KAHTADAKİ SOYU
08 Ağustos 2023 16:23

MUSTAFA SABRİ KÜÇÜKAŞÇI
31 Temmuz 2023 16:23

BANDIRMA FÜZE KULÜBÜ
25 Temmuz 2023 16:23

SÖĞÜT İZLENİMLERİ
18 Temmuz 2023 16:23

ERTUĞRUL OTAĞINDAN SELAMLAR
13 Temmuz 2023 16:23

YA HAFIZ YA KEBİKEÇ
25 Haziran 2023 16:23

MAYNA KANADINDA TAŞKENT
22 Haziran 2023 16:23

MAYNA KANADINDA TAŞKENT
12 Haziran 2023 16:23

MEKÂNI İDRAK EDEBİLMEK YAHUT BİR İSTANBUL HATIRASI
05 Haziran 2023 16:23

İDRİS-İ BİTLİS-İ
29 Mayıs 2023 16:23

ALPARSLAN’IN ÖLÜMÜ
29 Mayıs 2023 16:23

STATÜKO MERDİVENİ
29 Nisan 2023 16:23

SAVAŞTAN ÖNCE SURİYE
25 Nisan 2023 16:23

ALİ YAKUP CENKÇİLER
20 Nisan 2023 16:23

GAF
03 Nisan 2023 16:23

İHANETİN ADI: RECİ OLAYI
29 Mart 2023 16:23

SILTO
19 Mart 2023 16:23

SİYON KATIR BİRLİĞİ
12 Mart 2023 16:23

TARİH ŞUURU
01 Mart 2023 16:23

TÜNEL
19 Şubat 2023 16:23

YAZMAK VE YAZMAMAK ARASINDA
18 Şubat 2023 16:23

İSMAİL LÜTFİ ÇAKAN
28 Ocak 2023 16:23

CELALETTİN KARATAY
23 Ocak 2023 16:23

KIRIM, KIRIM, KIRILAN KIRIM
14 Ocak 2023 16:23

İKİNDİ GÜNEŞİ
08 Ocak 2023 16:23

SEZAİ KARAKOÇ’UN GÖZÜYLE
01 Ocak 2023 16:23

MEMLÜKLER
18 Aralık 2022 16:23

DOĞU TÜRKİSTAN
03 Aralık 2022 16:23

MAARİF VEKİLİ
19 Kasım 2022 16:23

ŞEHZADE ABDÜLKERİM VE HİLAFET MESELESİ
15 Kasım 2022 16:23

SAİT HALİM PAŞA
06 Kasım 2022 16:23

ŞİBLİ NUMANİ
30 Ekim 2022 16:23

CELAL HOCA
21 Ekim 2022 16:23

ÜÇ KÖYÜN AĞASI KİR FARD
15 Ekim 2022 16:23

MTO AKSARAY
10 Ekim 2022 16:23

TARİHİMİZDEN DEĞER ÖRNEKLERİ
27 Eylul 2022 16:23

LALA MUSTAFA PAŞA
22 Eylul 2022 16:23

HEDEFE GİTMEK İÇİN YOLU GÖRMEK ŞART DEĞİLDİR ÖNEMLİ OLAN İNANMAKTIR
08 Eylul 2022 16:23

ÇETMİLİ ALİ ÇAVUŞ
31 Ağustos 2022 16:23

MAKEDONYANIN KUVVACILARI NASIL KURŞUNA DİZİLDİ?
25 Ağustos 2022 16:23

SEYYAH-I İSLAM ABDÜRREŞİT İBRAHİM EFENDİ
20 Ağustos 2022 16:23

KERBELA’NIN TEVVABİNİ OLMAK
09 Ağustos 2022 16:23

MEDENİYET TASAVVURU OKULU
05 Ağustos 2022 16:23

SAVUNMA SANAYİ
24 Temmuz 2022 16:23

OSMANLI İMPARATORLUK MUYDU?
17 Temmuz 2022 16:23

TARİH NE İŞE YARAR?
03 Temmuz 2022 16:23

BÜLBÜLÜN KIRK ŞARKISI
28 Haziran 2022 16:23

Balkan Ninnisi.
22 Haziran 2022 16:23

YER İSİMLERİ ŞEHRİN HAFIZASIDIR
12 Haziran 2022 16:23

YEREL TARİHE DAİR İKİ ÇALIŞMA
20 Mayıs 2022 16:23

BİR İNSAN, BİR MEKÂN, BİR HİKÂYE
14 Mayıs 2022 16:23

ARİFELİK-BAYRAMLIK
30 Nisan 2022 16:23

KALBİN ATAR İKEN
24 Nisan 2022 16:23

ANLAT BAKALIM HOCAM: BİR CAMİ REHBERİNİN ANILARI
24 Nisan 2022 16:23

SELÇUKLU SARAYINDA BİR DARBE GİRİŞİMİ
16 Nisan 2022 16:23

SAADET ASRININ KUR'AN BÜLBÜLLERİ-2-
14 Nisan 2022 16:23

BİR YÖRÜK ÇOCUĞUNUN HATIRALARI
10 Nisan 2022 16:23

İHSAN SÜREYYA SIRMA
06 Nisan 2022 16:23

ÖLMEDEN KIYMETİ BİLİNMEYENLER
29 Mart 2022 16:23

ÇANAKKALE
19 Mart 2022 16:23

EĞİTİM TARİHİNE DAİR BİR ESER
08 Mart 2022 16:23

İSLAM MEDENİYETİNİN BATMAYAN GÜNEŞİ ENDÜLÜS
06 Mart 2022 16:23

FİLMDİ GERÇEK OLDU
27 Şubat 2022 16:23

GÜLCE HİKAYESİ-2-
20 Şubat 2022 16:23

MAKAMINI KUMRULARA AÇAN BÜROKRAT
14 Şubat 2022 16:23

BİR TÜRKMEN BEYLİĞİNİN TARİHÇESİ
09 Şubat 2022 16:23

İTAAT VE İSYAN ARASINDA DÖRT ÂLİM
05 Şubat 2022 16:23

ÖĞRETMEN
29 Ocak 2022 16:23

KÖR KIZIN GÖNÜL GÖZÜ
27 Ocak 2022 16:23

AŞKA ALFABE YETMEZ
22 Ocak 2022 16:23

SÜKÛTUM SEVDAMDAN GELİR
18 Ocak 2022 16:23

SEÇ-ME-Lİ DERSLER
15 Ocak 2022 16:23

TARİHİN EFSANELERİ: HALİD BİN VELİD
01 Ocak 2022 16:23

İLBER HOCADAN TAVSİYELER
27 Aralık 2021 16:23

İMDATTAN İSYANA MORA RUMLARININ 100 YILLIK HİKAYESİ
19 Aralık 2021 16:23

Tüm Yazılar