الناس من جهة التمثال أكفاء
ابوهم آدم وأمهم حواء
İnsanlar yaratılış ve fiziki görünüş itibariyle
aynıdırlar, yani babaları Hz.Adem, anneleri ise Hz.Havva'dır.
Dünyanın çeşitli toprağı, dünyadaki çeşit sularla karılınca ve bu Hz. Adem efendimiz'in mayasını oluşturunca, zürriyeti de öyle oldu,kimi siyah,kimi beyaz,kimi esmer,kimi sert huylu,kimi yumuşak
huylu,kimi şöyle kimi böyle oldu.
"Dillerinizin ve renklerinizin değişik olması, Allah'ın ayetlerindendir"
Rum suresi 22.ayet.
İnsanlar inanç yönünden
ayrıldıkları gibi,aynı inanç sahibi insanlar arasında da çeşitli yönlerden farklılıklar bulunmaktadır.
zira şöyle demişlerdir:
الناس أجناس
İnsanlar çeşitlidirler.
Diğer taraftan insanlar bir kaç kısma ayrılır, ayrıldıkları noktalardan biri, dünya ve ahiret sevgisi hususundadır,bu hususta insanları şöyle tasnif etmek mümkündür;
1)- Birinci kısım dünyayı ahiretten daha fazla sevenler.
Bunların alameti, dünyayı elde etmek için gerekirse günaha giriyorlar, namazı vaktinden kaydırıp başka zaman kılmayı göze alıyorlar, insanlarla muamelelerde ve alış verişlerde yalan söyleyebiliyorlar ve buna benzer haramlar işliyorlar,
bunlar halkın avam tabakası ve günahkâr olan insanlardır.
2)-Dünyayı ahiret gibi
sevenler.
Bunların alameti dünyayı elde etmek için haram değil de, mekruh işler yaparlar, mesela namazı geciktirip kerahet vaktinde kılmak gibi. Alışverişlerde mekruh olan hususları yapmaları gibi,bunlar pek günah ve harama girmezler ve bunlara avamdan salih insanlar denir.
3)-Ahireti dünyadan daha fazla sevenler.
Bunlar dünya menfaati için bırakın haramı, bir mekruhu işlemeği bile göze almazlar bunlar havas insanlardır.
4)- Ahireti sevenler ve dünyaları olsa bile asla dünyayı ve dünyalığı sevmeyenlerdir.
Bunların alameti bir lokma ekmek yeseler veya bir adım atsalar,bir iş yapsalar mutlaka bunu Allah için yaparlar,sonu ve sonucu düşünürler, yani bunlardan iyilik ve iyi niyet dışında hiç bir iş sadır olmaz, mübah olan fiil bunların yanında iyi niyetle ibadete dönüşür. Bunlar ahass ül havass olanlardır,özelden de özeldirler,içleri ve duşları bir olduğu için güzeldirler.
5)-Dünyayı sevenler ve ahireti hiçbir zaman sevmeyenler.
Bunlar küfür ehli İnaç fakiri ve yoksulu olan insanlardır.
Bu itibarla yukarıdaki kriterlere göre İnsanlar akıllı, ebleh, ahmak ve mecnun,gibi sıfatlar alırlar.
Âhireti dünyaya tercih edene akıllı, dünyayı âhirete tercih edene ahmak, dünyayı tam terkedene ebleh ve âhireti tam terkedene deli,mucnun denir.
Ahireti her yönden ve her zaman dünyaya tercih etmek bir fazilettir ve bir pehlivanlıktır, öğle kolay bir şey değildir, faziletli şeyler de bedel ister ve gayret ister, dolayısıyla
ان الفضاءل فى الأخطار مودعة
فابغ الفضاءل واجعل روحك ثمنا
Faziletli ve kıymetli şeyler, zorlukların içinde gizlidir, onlara kolay kolay erişilmez,o zaman sen ey âhiret yolcusu bunlara ulaşmak için gerekirse ruhunu sermaye eyle.
Ruhunu yüce Allah'a ver ki maksadına kavuşasın.
Allahım! Bizlere ve bütün mü'min kardeşlerimize sana ulaştıran sahih bir akıl,selim bir kalb ihsan eyle,bizlere ikram ettiğin nimetleri bizlerden çekip alma,zira Sen kerimsin.
Ey Kerim olan Yüce Allah! Dünyada kerem ve ihsan adına ne varsa senin keremindir ve senin ihsanındır.Âmîn.
Ahmet ÖZKAN
13 Ekim 2021 Çarşamba
