İnsan yaratılmışların içinde düşünebilme yeteneğine sahip tek varlıktır. Bu nedenle de “Eşref’i Mahlûkat” olarak tanımlanır. Diğer bir anlatımla bu kavram yaratılmışların en güzeli, en şereflisi olarak da açıklanabilir. Yüce Allah’ın yaratırken bile özendiği bu mahlûkat; dünyaya geldiği zaman yaratılış gayesini unutup birbirini öldürebilmekte, birbirine zarar verebilmekte, kendisinden başka kimseyi düşünmeyen egoist bir düşünce yapısına sahip olmak için var gücüyle çalışıp başarılı olabilmektedir. Madem bu dünya imtihan dünyası bunların hepsinin olmasını peşinen kabul etmeliyiz. Çünkü Yüce Allah’ın bizi Eşref’i Mahlûkat olarak yaratması hepimizin bu payeye sahip olacağımız anlamına gelmez. Eşrefi Mahlûkatın karşılığı Eşref’i Safilin de vardır. Bu da yaratılmışların en kötüsü anlamına gelmektedir. İnsanoğlu yaşamı süresince bu iki kavram arasında gider gelir. Hangisini tercih ettiği ise insanın kendine kalmıştır. İnsanların hoşgörü içerinde birlikte yaşamasını, savaşların olmadığı dünyada barışın ve kardeşliğin egemen olmasını sorsanız herkes ister. İster de iş uygulamaya geldi mi kimse böyle bir dünyanın inşa edilmesine katkı vermeyip yine bireysel çıkarlarını düşünerek bir kenara çekiliverir. Çünkü insanda nefis vardır.Nefis, insanın davranışlarını etkileyen en önemli faktördür.
Hal böyle olunca insanlar arasında güvensizlik artmakta, birbirine karşı saygısızlık ve buna bağlı olarak da kişiler arası iletişimde sorunlar artmaktadır. İnsanlar birbirlerine dünyada kırılması en zor olan önyargıları ile yaklaşmaktadır. Böyle bir olumsuz düşünce atmosferin de yaşayan toplumu oluşturan bireylerin birbirleri ile sağlıklı ilişkiler kurmasını beklemek biraz hayalcilik olur. İnsanların birbirlerine ne kadar acımasız olabildiğini hepimiz televizyonlardan birlikte izliyoruz. Bu ülkelerin Müslüman ülke olması da bizi biraz daha üzüyor. Ama yazımızın başında da belirttiğimiz gibi insan iki duyguyu kendinde barındıran bir varlıktır. Ya Eşrefi Mahlûkat olacak ya eşrefi safilin. Bu gözle bu anlayışla çevremize bir bakalım. Çevremizde bizlerle birlikte yaşayan insanlarla ilişkilerimiz bir değerlendirelim. Biz neredeyiz. Yaşamımız da hangi düşünce daha ağır basmakta lütfen bir değerlendirelim.
Eğer başkası hakkında onun hoşlanmayacağı bir düşünceye sahip değilsen, insanlar arasındaki ilişkilerde pozitif bir düşünce yapısını benimsemişsen, insan ilişkilerinde çuvaldızı kendine, iğneyi karşındaki insan batırabilme erdemini gösterebiliyorsan, kendin için istemediğini yakındaki dostun, arkadaşın, akraban olan insanlar içinde istemiyorsan, toplumun çıkarlarını bireysel çıkarlarından üstün tutabiliyorsan, insan ilişkilerinde önyargılarınla hareket etmiyorsan, yaratılana Yaratandan ötürü saygı duyabiliyorsan Eşref’i Mahlukat olma yolunda ilerliyorsun demektir. Bu yol doğru bir yoldur. Size bu yolda mutluluklar diliyorum.
Eğer başkası hakkında onun hoşlanmayacağı bir düşünceye sahipsen, insanlar arasındaki ilişkilerde negatif bir düşünce yapısını benimsemişsen, insan ilişkilerinde iğneyi kendine, çuvaldızı karşındaki insan batırıyorsan, kendin için istemediğini yakındaki dostun, arkadaşın, akraban olan insanlar içinde istiyorsan, bireysel çıkarlarını toplumun çıkarlarından üstün tutuyorsan, insan ilişkilerinde önyargılarınla hareket ediyorsan, yaratılana Yaratandan ötürü saygı duymuyorsan, kişisel çıkarların ve egonu tatmin etmen için başkalarına zarar veriyorsan eşrefi safilin olma yolunda ilerliyorsun demektir. Bu yoldan hemen geri dönüp, Eşref’i Mahlukat olma yolunda ilerlemeni tavsiye ediyorum.
Bu dünya imtihan dünyası ise herkes yaptığı davranışın karşılığını ahrette göreceğine göre eşref’i mahlûkat olmak için çaba göstermek gerekmez mi? Bu anlayışı benimseyen insanların toplumda artması insanlar arasında hoşgörünün tesis edilmesine ve birlikte yaşamanın mutluluğunu anlayabilmelerine katkı sağlamaz mı? Ne dersiniz ?
