Cenab-ı Hak Kur’an-ı Kerim’de şirki şiddetle ret etmiş ve bunu Hz. Lokman’ın (asm) oğluna yaptığı nasihati anlatarak bize ders veriyor. Rabbimiz konuyu Lokman Suresinde şöyle anlatıyor:
Lokman (asm) nasihat ederken oğluna dedi ki; “Ey evladım! Sakın Allah’a eş, ortak koşmayasın! Çünkü şirk pek büyük bir zulümdür.” (1)
Şirk ne demek? “Ş.R.K” kökünden türetilmiş bir kelimedir. Lügatte pay vermek ve iki ortağın birinin diğerine müdahalesi demektir. Yani Allah’ın gücünü başkalarına da vermektir. İşte Allah böyle bir isnadı kabul etmez, bu hal pek büyük bir zulümdür. Allah’ın şeriki, ortağı, eşi ve benzeri yoktur. Allah’a eş ve ortak koşmak tevhid akidesine de zıttır. Kur’an-ı Kerim insanları, tevhid inancına yani Allah’ın bir olduğuna inanmayı emreder. O’na gerek zatında, gerek sıfat ve fiillerinde başkalarını şerik etmek, emsalsiz bir zulümdür. İbadet yalnız ona yapılır. Mekke müşriklerinin yaptığı gibi, araya putları vasıta koymak zulmün en büyüğüdür. Cenab-ı Hak Kur’an-ı Kerim’de başkasına değil, yalnız Allah’a ibadet edilmesi emir olunmaktadır. Ayeti kerimede, Rabbimiz şöyle buyuruyor:
Habibim de ki: “Allah’ı bırakıp da, bize ne fayda ve ne de zararı dokunmayan şeylere mi yalvaralım? Ve Allah bizi hidayete erdirdikten sonra, ökçelerimiz üzerine geriye (küfre)mi dönelim? O kimse gibi ki, “Bize gel!” diye kendisini hidayete davet eden arkadaşları varken, şeytanlar onu yeryüzünde şaşkın bir hâle düşürmüştür!
De ki: “Şüphesiz Allah’ın hidayeti, hidayetin ta kendisidir. Ve bize, âlemlerin Rabbine teslim olmamız emredildi.” (2)
Demek ki insanın yaradılışında maksat, Allah’ın gizli hazinelerini keşif ile göstermek ve Kudreti Ezeli’ye bir delil ve nurlu bir ayna olmakken insanların pek çoğu maalesef ayna olma yerine perde oluyor! Allah’ın sanatını ineğe, zehirli sineğe, tavuğa verir onları Allah’a ortak eder. Allah’ın hazineleri içinde bir makine buldum diyeceği yerde, bu makinenin mucidi benim demek suretiyle Allah’a perde olur. Benim Rabbim bu zehirli sineğe balı nasıl yaptırıyor diyeceği yerde, bu zehirli sinek bu balı nasıl yapıyor diyor. Böylece zehirli sinekten de derece bakımından aşağıda olduğunu ilan ediyor.
Üstad Bediüzzaman şirkin doğuş noktasının bir bölümünü şöyle anlatmıştır.
“İ'lem Eyyühel-Aziz! Enaniyetten neş'et eden şirk-i hafî katılaştığı zaman, esbab şirkine inkılab eder. Bu da devam ederse, küfre tahavvül eder. Bu dahi devam ederse, ta'tile yani hâlıksızlığa incirar eder.” (3)
Aslında eşyayı yani ayı, güneşi yıldızları Allah’ın varlığına delil gösterip O’nun bir olduğunu ilan etmek yerine şirk yapıyor. İman nuruyla Allah’a bakıp mülkü ona teslim etmekle îtikaden mükellef iken, "Ene" rasadıyla halka bakarak Allah’ın mülkünü onlara taksim ediyor. Böyle yapan insanları Kur’an-ı Kerim şöyle isimlendiriyor:
“Gerçekten insan çok câhil ve çok zâlimdir.” (4)
Cenab-ı Hak kendisine şirk koşulmasını asla affetmeyeceği, bunun dışındaki günahları dilediği kimseler için affedeceğini şu ayetiyle bildirilmektedir:
Şu muhakkak ki Allah kendisine şirk koşulmasını affetmez, ama bunun altındaki diğer günahları dilediği kimse hakkında affeder. Kim Allah’a ortak icad ederse müthiş bir iftira etmiş, çok büyük bir günah işlemiştir. (5)
İnsanın görevleri içinde en birincisi yeryüzünün halifesi (vekili) olma görevidir. Zira yeryüzündeki her şey onun emrine ve hizmetine verilmiş, onun idaresine terkedilmiştir.
Öyle ise nasıl olur da, kâinatta söz sahibi olarak yaratılan insan, kendisi gibi veya kendi hizmetinde olan şeylerin bazısını ilâh olarak kabul eder. Allah’ı bırakıp da nasıl o cansız varlıklara ibadet eder veya onları Allah’a şerik eder?
İşte Allah’ın onun için takdir buyurduğu o yüksek ve şerefli makamı bu nedenle kaybeder ve alçaldıkça alçalır. O mabud kabul ettiği cansız varlıklar da onun Allah’a ulaşmasına engel olur. Allah kendisine şirk koşan böyle insanları asla affetmeyeceğini ayetiyle perçinlemiştir.
Rabbimiz kemali merhametinden Efendimize Emrediyor ki; şu kitap ehline söyle, gelin Allah’a şirk koşmayın tevhidde birleşelim, mealinde şu ayeti gönderiyor:
Habibim de ki: “Ey Ehl-i kitap! Bizimle sizin aramızda birleşeceğimiz, müşterek ve âdil şu sözde karar kılalım: “Allah’tan başkasına ibadet etmeyelim. O’na hiçbir şeyi ortak koşmayalım, kimimiz kimimizi Allah’tan başka rab edinmesin. “Eğer bu dâveti reddederlerse ” Bizim, Allah’ın emirlerine itaat eden müminler olduğumuza şahid olun!” deyin. (6)
Kaynaklar:
(1) Lokman Suresi, 31/13
(2) Enam Suresi, 6/ 71.
(3) Mesnevi-i Nuriye, Bediüzzaman Said Nursi, Sayfa, 185, Akçağ Yayınları. Feza Gazetecilik, Aş. Envar neşr, İst.
(4) Ahzap Suresi, 33/72
(5) Nisa Suresi, 4/48
(6) Ali İmran Suresi, 3/64
