Milletleri tarih sahnesinde güçlü kılan, O milletlerin yetiştirdiği, bağrından çıkardığı dahi ilim
adamı, yüksek karakterli devlet adamlarıdır. Bunlar sanattan, kültürden, spordan, siyasete kadar tüm alanlarda Milletimizi medeniyet sahasında yücelten dış ülkelerde temsil ederek ufuklu alemlere ulaştıran müstesna insanlardır.
İyi mahsul tabiat şartları havaların iyi gitmesi ortamın da müsait olmasından mümkün olur. Hele ilim membaları berrak pınarlar olursa bulanık sular üreten membalardan sular içilmez.
İşte bu berrak pınardan beslenen ve bağrımızdan çıkardığımız büyük alim devlet adamı, hemşerimiz olmakla iftihar ettiğimiz Mahmut Esat Efendiyi bir vefa borcu olarak anmak onun aziz ruhunu tazim etmek için yöremiz genç kuşaklara da tanıtmak oldu.Büyük alim Mahmut'u Esat Beyi anlatmak, bizim
bilgilerimizi aşar. Haddini bilenlerdeniz. Ancak onu içte ve dışta anlayan yazarlarımızdan ve bilim adamlarımızdan edindiğimiz ve onun hakkında bilgi aktaranlardan öğrenmeye çalışacağız. Şu kadarını iyi biliyor ki, İlim adamları kuşkusuz eserleriyle keşfedilir ve anlaşılır, ebetteki eser vermemiş ilim adamları, da fazilet ölçüleriyle yad edilir, aklımızda menkıbeleri kalır, fakat sonunda kuşaktan kuşağa unutulabilir. Tasavvuf dünyamızın piri Cüneydi Bağdadi: "Bir Veli Taşı yürüttüm Nil Nehrini '?yürüyerek geçtim derse.bu hokkabazlık olur." der."Şeyh uçmaz müridan uçurur" gerçek tespitiyle bu türlü tarihi rivayetleri gerçek değil efsane kabulederiz.
İşte Mahmut-u. Esat Bey böylesi skolastik düşüncelerden azade müspet ve maneviyat ilimlerinde mütebahhir bir dahidir. Allah onun aziz ruhunu bizlerden haberdar etsin.
