TBMM'ye sunulan torba yasa teklifiyle cep telefonu abonelik kuralları yeniden düzenleniyor. Yeni kurallar, aktif olmayan hatların otomatik kapatılması, kimlik doğrulamada biyometrik veri zorunluluğu ve yabancı uyruklular için özel düzenlemeler içeriyor. Amaç, suç ve dolandırıcılıkla mücadele.
TBMM'ye sunulan ve 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu'nda değişiklik öngören torba yasa teklifi, cep telefonu abonelik sistemini kökten değiştirecek düzenlemeler içeriyor. Teklifin amacı, özellikle dolandırıcılık ve organize suçlarda kullanılan anonim hatların önüne geçmek.
Ana Değişiklikler ve Yeni Kurallar:
1. Aktif Olmayan Hatlar 3 Ayda Kapatılacak:
-
Operatörler, her 3 ayda bir tüm abonelerin hayatta olup olmadığını veya tüzel kişiliklerin devam edip etmediğini resmi makamlardan sorgulayacak.
-
Bu bilgi teyit edilemezse, ilgili hat otomatik olarak iptal edilecek. Bu kural, kayıp veya kullanılmayan hatların sistemden temizlenmesini sağlayacak.
2. Sıkı Kimlik Doğrulama ve Biyometri:
-
Yeni aboneliklerde, elektronik kimlik doğrulama kabiliyeti olmayan kimlik belgeleri kabul edilmeyecek.
-
Abonelik kaydı, kişinin yüz veya parmak izi özeti gibi biyometrik verileri ya da kimlik doğrulayıcı şifre ile yapılacak. Kağıt kimlik fotokopisi ile abonelik dönemi sona eriyor.
3. Yabancı Uyruklular İçin Özel Kurallar:
-
Yabancı uyruklu kişilere, yerli vatandaşlardan ayrıştırılabilecek özel numara blokları tahsis edilecek.
-
Elektronik doğrulamalı kimlik belgesi olmayan yabancılar için, operatörler Göç İdaresi Başkanlığı'ndan kişinin biyometrik verilerini talep ederek kimlik doğrulaması yapacak.
-
Yabancıların, mevcut hatlarını 6 ay içinde bu yeni düzenlemelere uygun hale getirmesi gerekecek. Süre bitiminde bilgileri güncellenmeyen veya teyit edilemeyen hatların şebeke bağlantısı 1 ay içinde kesilecek.
-
Diplomatlar ve aileleri bu uygulamadan muaf tutulacak.
4. Abonelik Sayısına Sınırlama ve Ağır Ceza:
-
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından belirlenecek kişi başı maksimum hat sayısının üzerinde abonelik kaydı yapılamayacak ve bu hatlara hizmet verilemeyecek.
-
Kurallara uymayan operatörlere, her bir aykırı hat için 20 bin Türk Lirası idari para cezası uygulanacak.
Düzenlemenin Amacı ve Gerekçesi:
Yasa teklifinin gerekçesinde, "suç amacıyla kullanılan mobil haberleşme hatlarının tespitine, kapatılmasına" vurgu yapılıyor. Özellikle dolandırıcılık, hırsızlık ve kart dolandırıcılığı gibi suçlarda, çok sayıda anonim hat kullanılarak yasal takibin zorlaştığı belirtiliyor. Yeni sistemle, bu tür suçlarda kullanıldığı tespit edilen hatların derhal kapatılması ve sorumluların tespitinin kolaylaştırılması hedefleniyor.
Sonuç: Teklif, yasalaşıp yürürlüğe girdiği takdirde, cep telefonu aboneliklerinde güvenlik odaklı yeni bir dönemi başlatacak. Vatandaşların ve yabancı uyrukluların kimlik bilgilerini operatörlerine zamanında güncellemesi ve biyometrik doğrulama süreçlerine uyması gerekecek.
