Gelir İdaresi Başkanlığı'nın vergi takibinde kullandığı yapay zeka sistemi ile yine düğmeye basıldı. Evini kiralayan ancak para transferlerinde 'diğer' seçeneği ile ödeme aldığı tespit edilen vergi mükellefleri mercek altına alınırken; uzmanlar bu şekilde işlem yaparak vergi kaçıran kişilerin ceza alabileceğine dikkat çekti.
Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından uygulamaya konulan yapay zeka destekli modelle vergi mükelleflerinin hesapları inceleme altına alındı. Özellikle "diğer" seçeneği ile yapılan para transferlerinin "kira geliri" olabileceği üzerinde durulurken, uzmanlar da bu tip durumlarda vergi cezası ile karşılaşılabileceğine dikkat çekti. "Diğer" şeklinde ödeme alan birçok kişiye de bu şekilde e-tebligatlar gönderildiği ortaya çıktı. Peki kira geliri elde etmeyip bu tip bir durumla karşılaşan kişiler ne yapmalı? Vergi kaçırdığı tespit edilen ev sahiplerini hangi cezalar bekliyor? Bu durumda kiracılara ceza var mı?

2,7 MİLYON KİŞİ BEYANDA BULUNUYOR
Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, "Kira ödemelerinde bir süredir incelemeler yapılıyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın geçtiğimiz yıllarda da kira gelir beyanına ilişkin önemli uyarıları olmuştu." dedi. Şu an için 2 milyon 700 bin kişinin kira geliri beyanı verdiğini söyleyen Özelmacıklı, şunları söyledi: "Türkiye'de yaklaşık 7 milyon kiracının olduğu değerlendiriliyor. Kira gelir beyanında bulunmayan çok sayıda kişi var."

KİRA GELİRİ VE KİRACILAR NASIL TESPİT EDİLİYOR?
Milliyet'in haberine göre devletin nüfus kayıt sistemi gibi veriler üzerinden kiracıları tespit edebildiğine dikkat çeken uzman isim, "Oradaki elektrik, su abonelikleri, telefon bağlantıları gibi çok sayıda veri setine bakılabiliyor. Kira ile alakalı bu tür takipler devlet açısından söz konusu olabiliyor." dedi.

ÖDEME VE TAHSİLATLAR BANKADAN VE TAM YAPILMALI
2024'te Gelir Vergisi Genel Tebliğ'inde yapılan değişikliğe de dikkat çeken Özelmacıklı, "Kiraların doğru beyan edilmesine ilişkin çok sayıda ek düzenleme de yakın zamanda getirildi. Örneğin 2024 yılı Ekim ayında Gelir Vergisi Genel Tebliği ile tahsilat ve ödemelerle ilgili kapsam genişletildi. Bu noktada artık kira tutarı ne olursa olsun yapılacak tahsilatlar bankadan yapılmalı. Posta idaresinden yapılmalı ve bu şekilde kira tahsilat ve ödemelerinin belgelendirilmesi zorunluluğu getirilmişti." ifadelerini kullandı.

ÖDEMEYİ BANKADAN YAPMAYANA CEZA VAR
Ödemesini banka üzerinden yapmayanların işleme konu tutarın yüzde 5'i kadar ceza alacağını vurgulayan uzman isim, "Örneğin elden ödenen 20 bin TL kira bedeli olsun, 5 bin TL asgari ceza tutarı çıkıyor. Bu kiracı ve kiraya verene ayrı ayrı uygulanıyor. Kiranın bir kısmını bankadan bir kısmını elden ödenmişse elden ödenen kısmın yüzde 10'u kadar ceza kesiliyor ancak alt sınır 5 bin TL olarak uygulanıyor." dedi.

"DİĞER" SEÇENEĞİ İLE KİRA ÖDEYENE CEZA VAR MI?
Kiracıların ödemelerini bankadan yapması durumunda ekstra bir yükümlülüğü olmadığını belirten Özelmacıklı, ödeme seçeneğinde "kira ödemesi" seçmenin zorunlu olmadığını söyledi.

KİRA GELİRİ OLMADAN TEBLİGAT GELENLER NE YAPMALI?
Kira geliri olmamasına rağmen tebligat gelenlerin Gelir İdaresi Başkanlıklarına başvurması gerektiğini söyleyen uzman isim, "Eğer elde ettikleri bir kira geliri yoksa bu dilekçelerle düzeltmeler yapabilirler. Bu ödemeler gerçekten bir kira getirisi değilse kişiler hazır beyan sistemi üzerinden dilekçe vererek bu durumlarını özel olarak Gelir İdaresi Başkanlığı'na bildirmeliler." dedi.

.